پیش بینی فضاهای آسیب پذیر شهر مشهد هنگام وقوع زلزله

ایران جزو ده کشور دارای مخاطرات طبیعی و ششمین کشور زلزله خیز دنیا است. زلزله به دلایل متعدد از جمله نوع مکان گزینی، توسعۀ فیزیکی نامناسب و رعایت نکردن استانداردهای لازم مسبب بیشترین تلفات انسانی در کشور ماست. شهر مشهد نیز نه تنها از این قاعده مستثنا نیست، بلکه با توجه به تراکم سازه ای، جمعیت متراکم، رعایت نکردن استانداردها، توسعۀ فیزیکی نامناسب و... با خطر جدی تری روبروست. هدف این پژوهش که با روش توصیفی - تحلیلی و 10 معیار با استفاده از مدل فازی در gis انجام گرفته، پیش بینی فضاهای آسیب پذیر شهر مشهد در هنگام وقوع زلزلۀ احتمالی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که 51 درصد از کل سطح شهر، 63 درصد از محدودۀ بافت فرسوده، 55 درصد از محدودۀ با تراکم بیش از 120 نفر، 81 درصد از کاربری مسکونی و از دهۀ 1360 به بعد بیش از دو سوم وسعت شهر مشهد در پهنۀ آسیب پذیری زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته است. همچنین از سه منطقۀ پرجمعیت شهر مشهد یعنی مناطق 2، 3 و 9، دو منطقۀ 9 و 2 در سطح بالای خطر زلزله و فقط منطقۀ 3 در سطح پایین خطر زلزله قرار دارند. لذا مناطق 9 و 2 شهر مشهد از مناطقی اند که باید خطرات ناشی از زلزله در آنها به طور جدی مورد توجه قرار گیرد، زیرا این مناطق از یک طرف وسعت و جمعیت فراوان دارند و از طرف دیگر، سطح نسبی خطر زلزله در آنها بالا است.